Fonds Verstedelijking Almere

De groeiende belangstelling, resulterend in een toename van het aantal bezoekers, vraagt om een slimme aanpak waarmee kwetsbare natuur ontzien wordt en tegelijkertijd de kwaliteit van de beleving en de opvangcapaciteit worden vergroot. Dit gebeurt door realisatie van poortgebieden zoals de Almeersepoort. Dit wordt gedaan door ontvangstplekken te realiseren, voorzieningen en natuurkwaliteit te verbeteren, de natuur zichtbaar en beter bereikbaar te maken en een gevarieerd en op maat gemaakt programma te bieden.

De rode draad in de ontwikkeling van de Almeersepoort is placemaking, een drie-eenheid van:

• Software: programmering activiteiten.
• Hardware: gebouwen, infrastructuur, landschap.
• Orgware: permanente samenwerking tussen organisaties.

Er wordt niet alleen gewerkt aan de fysieke aanpassing van het landschap en de gebouwen. Maar ook aan de programmering van activiteiten samen met alle betrokken partners. Het gebied van het sleutelproject wordt in de (publieks-)communicatie aangeduid met ‘Oostvaardersplassen Almere’ en ‘Lepelaarplassen’. De naam ‘Almeersepoort’ wordt alleen gebruikt als projectnaam. Het project is een samenwerking van Het Flevo-landschap, Staatsbosbeheer, gemeente Almere, provincie Flevoland, Stad & Natuur Almere en Almere City Marketing.

Doelstellingen

• Verbinden van stad en het Nationaal Park Nieuw Land met aan de Almeerse kant van de Oostvaarderplassen en de Lepelaarplassen.
• Verhogen gebruiks- en belevingswaarde van de Oostervaarderplassen en Lepelaarplassen voor recreatie en toerisme, waarbij de natuur niet wordt verstoord.

Resultaten
Voor het gehele Nationaal Park Nieuw Land is een ontwikkelingsvisie opgesteld, waarin de Almeerse plannen zijn opgenomen. De uitvoering van het project Almeersepoort vindt plaats op basis van het Uitvoeringsprogramma Almeersepoort eerste en tweede fase dat eind 2022 is vastgesteld door de partners.

Oostvaardersplassen Almere
Afgelopen jaren is grote vertraging opgelopen als gevolg van een proces van bezwaren in vergunningaanvragen voor de grootschalige realisatie van het landschap en infrastructuur in het Oostvaardersbos en Entreegebied van Oostvaardersplassen Almere. Dit heeft tot gevolg dat middelen voor de realisatie van ‘hardware’ jarenlang niet uitgegeven konden worden. Eind 2023 is de vaststelling van de vergunning Natuurbeschermingswet succesvol afgerond, zodat begin 2024 dit deelproject weer ter hand genomen kon worden. Het eerste deel van de werkzaamheden (parkeren, route voor excursievoertuigen) is direct na de zomer gestart en inmiddels afgerond. Ook in het Kotterbos zijn de werkzaamheden gestart met aanpassing van de beplanting en de MTB-route.

De vergunningenprocedure en daarmee samenhangende vertraging was ook relevant voor de ontwikkeling van het Observatorium in het kerngebied van de Oostvaardersplassen. Ook dit project is weer opgestart op basis van actueel ecologisch onderzoek. Eind 2023 kon eindelijk gestart worden met de uitbreiding van Natuurbelevingscentrum De Oostvaarders, de realisatie van de nieuwe voertuigenberging en de buitenruimte rond de gebouwen. Op 24 oktober 2024 is de hernieuwde Oostvaarders officieel geopend. De publieksopening op 27 oktober trok circa 3.000 bezoekers.

De programmering van activiteiten, marketing en communicatie zijn ook in 2024 uitgevoerd in de vorm van excursies, kleinschalige evenementen, educatie en door publicaties in diverse media. Begin 2023 is het deelproject Randzone De Vaart, bestaande uit 20 hectare water en groen en een fietspad, opgeleverd. De beplanting staat deze winter op het programma. Productontwikkeling is mede gefinancierd uit een LEADER-subsidie. In 2024 zijn de laatste onderdelen (webcam, buitenleslokaal, Escaperoute) opgeleverd. Inmiddels is een breed pakket succesvolle educatieve en publieksacitiviteiten en nieuwe excursies ontwikkeld.

Lepelaarplassengebied
Onder het Lepelaarplassengebied wordt zowel het binnendijkse ‘Lepelaarplassengebied’ verstaan met de diverse natuurgebieden, als de voormalige werkeilanden bij gemaal De Blocq van Kuffeler. Het voormalige bezoekerscentrum de Trekvogel is inmiddels gesloopt en er wordt gewerkt aan een ontwerp voor een nieuw gebouw en omliggend terrein. De plannen voor het binnendijkse deel van het Lepelaarplassengebied zijn verder uitgewerkt. In 2024 is gestart met de uitvoering van het plan om in het Wilgenbos meer variatie aan te brengen qua paden (o.a. drijvend pad in de zwaaikom), landschap en uitzichtpunten. Zo kan in dit wilgenoerbos dé avontuurlijkste boswandeling van Zuidelijk Flevoland ontstaan.

Oostvaardersoevers
De projectorganisatie Oostvaardersoevers werkt aan de Planuitwerkingsfase. Vanuit de Almeersepoort ligt in dat project de focus op de locatie ‘Westvaarders’.

Nationaal Park Nieuw Land
De acht partners van Nieuw Land hebben de ambitie om Nationaal Park Nieuw Land te ontwikkelen tot een park van wereldklasse. Vanuit het uitvoeringsprogramma Almeersepoort wordt geparticipeerd in overkoepelende activiteiten op gebied van educatie, onderzoek, communicatie en marketing.

Het verschil tussen begroting en realisatie 2024 van € 0,7 miljoen is ontstaan door enige vertraging in de uitvoering en afronding van deelprojecten en het feit dat er werkzaamheden via de budgetten van de partners zijn uitgevoerd.