Fonds Verstedelijking Almere

Cultuurvoorzieningen zijn een belangrijke factor voor de leefbaarheid, aantrekkelijkheid en imago van een stad en regio. De vraag naar museumaanbod onder inwoners van Almere en Flevoland is groot en zij gaan voor hun museumbezoek nu naar omliggende steden als Amsterdam en Utrecht. Almere is nu geen cultuurbestemming en profiteert niet mee van de 32 miljoen museumbezoekers op jaarbasis en de grote, buitenlandse toeristenstroom in de MRA.

Met het loslaten van de ambitie om een (nationaal) museum te ontwikkelen, is M. in 2024 een zogenoemde presentatie-instelling geworden. Er zijn drie belangrijke verschillen:

1. Een museum heeft een collectie. Dit vereist beheer, behoud, onderzoek, digitalisering, een depot en gespecialiseerd personeel.
2. een museum koopt actief kunstwerken aan en heeft daarvoor een aankoopbudget.
3. Een nationaal museum vereist grotere en gespecialiseerde huisvesting (klimaatbeheersing, grotere bezoekersstromen en depot).

Als presentatie-instelling is M., zonder deze aspecten flexibeler, actueler en heeft een lagere exploitatielast. M. kan meer als een pop-up kunstinstelling functioneren. De focus ligt op het centrum van Almere, waar een plek wordt gecreëerd die de identiteit van de stad versterkt en verbindingen legt met andere locaties in Almere en Flevoland. Om een breder publiek te bereiken en beter in te spelen op de behoeften van bewoners en bezoekers, gaat M. actief de interactie aan met de binnenstad. Vanuit vaste locaties, zoals een ruimte voor presentatie en educatie en een kantoor, zal M. als presentatie-instelling meer ‘uitstapjes’ organiseren naar kunstprojecten in de omgeving. Zo wordt het centrum een dynamisch knooppunt dat cultuur en natuur toegankelijk en beleefbaar maakt voor een breed publiek.

Samenvatting:
In 2024 diende M. samen met Batavialand en Museum Schokland het plan Spaces in voor de landelijke Basisinfrastructuur 2025-2028. Dit programma verbindt jongeren op een creatieve manier met de Flevolandse geschiedenis. Vanaf 2025 wordt M. lid van de Museumvereniging, waardoor het netwerk en publieksbereik verder groeien.
In 2024 transformeerde M. van een museum naar een presentatie-instelling, wat meer flexibiliteit en lagere kosten met zich meebracht. Dit betekent dat er geen vaste collectie wordt beheerd, maar de focus ligt op tijdelijke kunstinstallaties en educatieve programma’s. Door tentoonstellingen te organiseren in leegstaande winkelpanden en andere locaties in het centrum van Almere, wordt de culturele identiteit van de stad versterkt en een breder publiek bereikt. M. onderzoekt daarnaast de mogelijkheden voor een vaste plek in de binnenstad.
Het programma in 2024 was divers en trok veel bezoekers. Hoogtepunten waren de kleurrijke installatie 100 colors n. 45 “8760 hours” van Emmanuelle Moureaux en de interactieve tentoonstelling Sla je slag op de baan – Oefening in optimisme van Sachi Miyachi. Vooral schoolgroepen deden actief mee aan workshops en kunstprogramma’s die creativiteit en reflectie stimuleerden. Daarnaast organiseerde M. evenementen zoals het Land Art Lives congres en het jaarlijkse Land Art Weekend, waarmee het netwerk en de culturele impact in de regio verder werden vergroot.
Naast tentoonstellingen in Almere en deelname aan Flevolandse festivals, bracht M. kunst naar verzorgingshuizen met VR-ervaringen en creatieve workshops. De samenwerking met Stichting Land Art Flevoland speelde hierin een grote rol, ondanks dat de fusiegesprekken in 2024 stil kwamen te liggen. In 2025 worden deze gesprekken voortgezet, terwijl M. blijft werken aan een breder en toegankelijker cultuuraanbod.
Vooruitkijkend naar 2025 richt M. zich op het versterken van samenwerkingen met lokale kunstenaars en culturele organisaties. Daarnaast blijft M. nieuwe tentoonstellingen en educatieve programma’s ontwikkelen en onderzoekt het mogelijkheden voor een vaste locatie in Almere. Zo blijft M. zich inzetten om kunst en cultuur toegankelijk te maken voor een breed publiek en de betrokkenheid bij de regio te vergroten.

Uitvoeren activiteiten programma van M. bestaande uit immersieve kunstinstallaties in het paviljoen, een onderwijsprogramma en een activiteitenprogramma bij de landschapskunst en in de wijken van Almere.
Doelstellingen: De doelstellingen van M. voor 2024 zijn gebaseerd op drie kernpijlers: landschapskunst, beeldende kunst, en educatie. De belangrijkste doelen en activiteiten die hieruit voortvloeien, zijn:

• Landschapskunst toegankelijk maken: het ontsluiten van de unieke collectie landschapskunst in Flevoland voor een breed publiek, waaronder ouderen, jongeren en gezinnen. Activiteiten zoals het Land Art Weekend, virtuele ervaringen via VR-tools, en familietours om de landschapskunst te promoten.
• Creativiteit en belangstelling voor beeldende kunst stimuleren: tentoonstellingen zoals "100 colors no. 45, 8760 hours" van Emmanuelle Moureaux, die zich richten op zintuiglijke ervaringen en immersieve kunst. Randprogramma's zoals workshops over de kracht van kleur en interactieve evenementen zoals de Kunst & Pizza Party om jongeren te betrekken.
• Educatie en participatie bevorderen: onderwijsprogramma’s voor kinderen en jongeren in samenwerking met scholen, gericht op het ervaren en begrijpen van kunst en kleur. Specifieke educatieve activiteiten zoals Land Art-projecten en workshops die creativiteit en identiteit stimuleren bij leerlingen van verschillende niveaus.
• Inclusiviteit en participatie vergroten: specifieke initiatieven voor ouderen in verzorgingstehuizen om landschapskunst digitaal en fysiek toegankelijk te maken. Evenementen en festivals gericht op families en diverse doelgroepen om de kunst en culturele betrokkenheid te bevorderen.

Resultaten: Twee tentoonstellingen (‘100 colors n. 45 “8760 hours” en Sla je slag op de baan – Oefening in optimisme’) in het M. Punt, een tentoonstelling in het centrum (Power), divers randprogramma en bijdragen aan festivals (o.a. ALLUMINOUS). Een onderwijsprogramma rondom de tentoonstellingen en rondom de landschapswerken. Het Land Art Weekend, de Land Art Kunstweken en de Land Art Lives activiteiten met het Land Art congres.

Opstellen jaarprogramma 2025 van M.
Doelstelling: Zie hierboven
Resultaten : De eerste stappen zijn gezet. Maar door het lange besluitvormingsproces en de daarmee samenhangende onzekerheid over het toekomstperspectief van de organisatie, gaat de stichting hiermee verder als er een positief besluit is genomen over de derde tranche van het FVA.

Opstellen meerjarenprogramma 2026-2029, inclusief een duurzame financieringsmix.
Doelstelling: De stichting diversifieert haar financiële middelen zondag dat zij op de lange termijn stabiel en onafhankelijk kan opereren. Het gaat dan om activiteiten zoals het spreiden van de inkomsten over meerder bronnen, minder afhankelijk zijn van de gemeentelijke/ provinciale inkomstenbron, het ontwikkelen van lange termijn partnerschappen en efficiënt financieel beheer.
Resultaten: De eerste stappen zijn gezet. Maar door het lange besluitvormingsproces en de daarmee samenhangende onzekerheid over het toekomstperspectief van de organisatie, gaat de stichting hiermee verder als er een positief besluit is genomen over de derde tranche van het FVA.

Vergroten draagvlak voor een kunstmuseum in Almere onder inwoners, overheden, (culturele en maatschappelijke) partners en financiers.
Doelstelling:

• Bevorderen van publieksbetrokkenheid
• Vergroten naamsbekendheid
• Stimuleren van participatie
• Versterken van het netwerk
• Expertise delen
• Synergie creëren (gezamenlijke projecten)
• Impact aantonen
• Diversificatie van inkomsten
• Opbouwen van lange termijn relaties

Resultaten: Door het stoppen van de ontwikkeling van een museale voorziening, is deze doelstelling niet verder uitgevoerd (in relatie tot een nieuw kunstmuseum). Er is wel gewerkt aan draagvlak voor cultuur in brede zin en de rol van het programma en de educatie van M hierbij.

Bouwen van een community van lokale en regionale kunstenaars en het bieden van podium en uitwisseling
Doelstelling:

• Ontmoetingskansen creëren
• Podium bieden (faciliteren van tentoonstellingen, optredens en andere publieke presentatiemogelijkheden
• Kennisuitwisseling stimuleren
• Inclusiviteit waarborgen
• Versterken van regionale zichtbaarheid

Resultaten: Een tentoonstelling van Jet Leopold in de bibliotheek. Kunstbende in het M. Punt, verbreding van de community door samenwerking met Carte Blanche.

Fusie met Stichting Land Art Flevoland
Doelstelling: Het realiseren van een succesvolle fusie tussen de twee stichtingen met als doel het versterken van de gezamenlijke slagkracht, het vergroten van de maatschappelijke impact en het efficiënter benutten van middelen, om zo duurzame groei en innovatie binnen de kunstsector te bevorderen.
Resultaten: De eerste stappen zijn gezet. Beide stichtingen hebben een intensieve samenwerkingsrelatie opgebouwd. Maar door het lange besluitvormingsproces en de daarmee samenhangende onzekerheid over het toekomstperspectief van de organisatie, gaan de stichtingen hiermee verder als er een positief besluit is genomen over de derde tranche van het FVA.

M. wordt beoogd verantwoordelijk voor de coördinatie van het beheer & behoud van de landschapskunst. In 2024 worden hiertoe nieuwe formele en organisatorische stappen gezet.
Doelstelling -
Resultaten: Zie punt 6

Registratie Museumregister wordt voortgezet, mede gericht op de beheerstaak van de landschapskunst.
Doelstelling:

• Toegang tot branche-expertise
• Versterking van zichtbaarheid en imago
• Professionele ontwikkeling en netwerken
• Vertegenwoordiging en belangenbehartiging
• Ondersteuning bij collectiebeheer
• Toegang tot subsidies en financiering
• Versterking van de museale sector

Resultaten: Vanaf 1 januari 2025 is M. lid van de museumvereniging.

Aanvraag voor BIS 2025-2028 indienen
Doelstelling:

• Het versterken van hoogwaardig cultuuraanbod in Flevoland.
• Een bijdrage leveren aan het breed toegankelijk maken van cultuur.
• Ondersteunen van talentontwikkeling in Flevoland

Resultaten: M. heeft als penvoerder het plan Spaces ingediend voor een BIS-aanvraag. Het plan is samen met Museum Batavialand en Museum Schokland gemaakt. Spaces is een duurzaam artistiek-educatief programma voor jongeren van Flevoland. De aanvraag is, 17 september jl, gehonoreerd.  

In het afgelopen jaar hebben Stichting LandArt Flevoland en Stichting Kunstmuseum Flevoland de eerste stappen gezet om een eventuele fusie tussen beide stichting te verkennen. Door het lange besluitvormingsproces over het volgende meerjarenprogramma van het Fonds Verstedelijking Almere (2025-2029) en de daarmee samenhangende onzekerheid over het toekomstperspectief van de stichting Kunstmuseum Flevoland is dit proces vertraagd waardoor het gereserveerde budget voor advies/onderzoek naar de governance van € 35.000 nog niet is ingezet. Dit budget verschuift door naar 2025.

Om de gewenste verhuizing van de stichting naar een andere locatie mogelijk te kunnen maken is een budget nodig van € 40.000. Doordat het mogelijk is gebleken de kosten van de projectleider alternatief te financieren is er nu geld over dat we reserveren voor de gewenste verhuizing.