Fonds Verstedelijking Almere

Het funderend onderwijs staat onder druk door onder andere een groeiend lerarentekort,  de problematiek van bestaanszekerheid en complexiteit in gezinnen waar scholen mee te maken hebben. Veel kansen en talenten van kinderen blijven onbenut; een aantal kinderen start met een achterstand en haalt deze niet meer in. Dit heeft negatieve invloed op de kennisinfrastructuur en daarmee op de aantrekkingskracht van Almere: er is onvoldoende perspectief voor toekomstige bedrijven en inwoners.

De beoogde groei van de stad maakt dat er meer nodig is dan reguliere ingrepen om een kwaliteitsslag te maken in het funderend onderwijs. Daarbij geldt dat deze ingrepen niet los gezien kunnen worden van de algehele ontwikkeling van onderwijs en kenniseconomie in de stad. Almere moet nu al bouwen aan de eigen aanwas van techniekstudenten die over 20 jaar in de stad nodig zijn.

In spoor 2 en 3 worden de mogelijkheden verkend om bedrijven te laten groeien die bijdragen aan de transitie naar een duurzame energievoorziening en een circulaire economie. Daarmee wordt de kans voor Almeerders vergroot om dichtbij werk te vinden om een zeker bestaan op te bouwen. Ook wordt een bijdrage geleverd aan een duurzame manier van leven door een toename van het aantal professionals.

Het opleiden, vasthouden en aantrekken van talent is hierbij de sleutel. Dit vraagt investeringen in (hoger) technisch onderwijs en onderzoek op alle niveaus, versterking van de aantrekkingskracht van de regio op talent, profilering van de regio als regio voor tech en transitie en investeringen om leven lang ontwikkelen voor inwoners mogelijk te maken.

Het afgelopen jaar is een sterke verbinding gemaakt met de ontwikkeling van de ruimtelijke economische agenda, met de Groeiagenda als thematische basis voor de programmalijn en de Regio Deal als samenwerkings- en uitvoeringsprogramma. Ook zijn verbindingen gelegd met programmalijn Hart van de stad en de afdelingen Economische Ontwikkeling en Grondzaken (EOG) en Onderwijs, Sport en Cultuur (OSC).

Extern is de samenwerking versterkt. Er wordt voortgeborduurd op contacten die de afgelopen jaren zijn opgedaan en op bestaande netwerken die in de lijnafdeling EOG en OSC onderhouden worden. Bedrijven zijn enthousiast en zien kansen en urgentie om op thema’s binnen het economisch profiel structureel samen te werken. Er wordt verder gebouwd aan clusters die in Almere al een sterke voedingsbodem hadden, zoals de maakindustrie op het gebied van elektrificatie. Ook zijn nieuwere ontwikkelingen juist in een stroomversnelling gekomen, zoals de cluster en campusvorming rondom high tech. Met name die laatste biedt ook kansen voor de maakindustrie en voor de realisatie van technisch universitair onderzoek en onderwijs in de regio. Voor onderwijsinstellingen is de beperkte instroom een factor die hen voorzichtig maakt. Het traject rond de Regio Deal lijkt voor bedrijven en onderwijsinstellingen een aanleiding de ambities en samenwerking te concretiseren.  

Onderwijsvisie, samenwerking en samenhang
Na een succesvolle lancering van de Lokale Educatieve Agenda (LEA) (uitgangspunten januari 24) is de LEA inhoudelijk met uitvoeringsagenda in april 2024 aangeboden aan de raad.
Onderzoek inclusie en kansengelijkheid
De onderzoekslijnen zijn gestart.
Opbrengsten worden in de loop van 2024 verwacht op de verschillende onderzoekslijnen:

1. Inventarisatie van lopende interventies en ontwikkelingen op het gebied van kansengelijkheid.
2. Het ontwikkelen van een Almeerse visie op kansengelijkheid.
3. Het uitvragen bij professionals op de werkvloer van gewenste veranderingen en opbrengsten op micro-, meso-, en macroniveau over 5-10 jaar.
4. Opzetten van en aansluiten bij cohortonderzoek.
5. Verdiepend onderzoek naar de overgangsmomenten van kinderen jongeren die opgroeien in Almere.

Pampus
Het Almeerse interventiepalet voor functiemenging;
Een complete en overzichtelijke toolbox om effectief tot koppelkansen in de Almeerse onderwijshuisvesting te komen, is als werkbestand opgeleverd en aangeboden aan de Werkagenda Pampus op 27-08-2024.
Procesinnovatie onderwijshuisvesting
Er is een programma opgezet om te werken aan een meer integrale besluitvorming rondom onderwijshuisvesting. Dit onder de noemer “Sturing op Samenhang in Onderwijshuisvesting”. Het doel is om alle bestaande processen te vangen in een uitvoeringsagenda zodat er beter geanticipeerd kan worden en in samenhang tot beslissingen wordt gekomen.

Er zijn in Q4 vanuit de programmalijn projectenaanvragen geschreven voor het werkpakket talent. In 2025 wordt verdere verbinding gezocht met de andere projecten die in aanvraag zijn om zo in 2025 tot geoptimaliseerde projectaanvragen te komen voor de definitieve indiening.

Vanuit de programmalijn wordt opdracht gegeven tot de opbouw van een concurrerende propositie. Die is in concept af. Als vervolgstap worden er concrete projectfiches uitgewerkt voor de eerste ronde Regio Deal.

In Q2 is een procesvoorstel vastgesteld, in Q4 is de projectaanvraag voor financiering vanuit Regio Deal geschreven en deze krijgt voor de indiening in 2025 nog aanscherping.

Er vinden op verschillende fronten gesprekken plaats die een steeds concreter beeld geven van de mogelijkheden. Dit wordt verder uitgewerkt in 2025. Rond de ambitie om universitair onderwijs en onderzoek in de start te versterken is continu publiciteit.

Samen met de onderwijsinstellingen is gewerkt aan een uitvoering en planvorming van de aanpak ‘Almere studentenstad’. Hierbij is ingezet op voortzetting van Breach, versterking van de samenwerking en er is een projectfiche ontwikkeld in het kader van de Regio Deal.

Primair en voortgezet onderwijs (techniek oriëntatie): er is een coalitie gevormd en er is in 2024 een subsidieaanvraag geschreven voor Techkwadraat voor de regio Almere (indiening januari 2025, toekenning Q2 2025).
Beroepsonderwijs: samen met onderwijsinstellingen zijn behoeften in kaart gebracht en gesprekken gevoerd rondom mbo, AD en hbo opleidingen techniek.

Aanvankelijk was er vanuit gegaan dat kosten voor de kwartiermaker, programmamanagement e.d. voor de Regio Deal Nieuw Land door de vertraagde besluitvorming over de 3e tranche FVA gefinancierd zouden moeten worden uit het bestaande budget Triple helix. Uiteindelijk is voor deze kosten alternatieve financiering gevonden, waarmee de voornaamste oorzaak van de onderbesteding is verklaard. In 2025 is er nog beperkt budget beschikbaar voor de triple helix. De resterende middelen zijn dan ook nodig om de kosten triple helix 2025 te kunnen dekken.