Ambitie
De toegankelijkheid van zorg in Almere staat steeds meer onder druk. Dit komt doordat de vraag stijgt, kosten stijgen en er steeds meer personeelstekorten zijn. We zien dit als een groot probleem, omdat dit in potentie veel Almeerders treft. Het vinden van een oplossing is complex, onder andere omdat er veel verschillende partijen bij betrokken zijn. We geven dit grote prioriteit en willen hier, samen met partners uit het zorgdomein, langs verschillende lijnen aan werken:
- het verminderen van de druk op de zorg;
- intensievere samenwerking;
- preventie die werkt.
Verantwoording
We hebben de Visie op het gezondheidsbeleid opgesteld en deze is door de raad vastgesteld op 10 oktober 2024.
We zijn van start gegaan als partner in het stedelijke programma Positief Gezond Almere. We hebben een aanvraag opgesteld en ingediend in het kader van de zorgtransformatie/IZA en deze is in november van 2024 gehonoreerd.
We hebben uitvoering gegeven aan de Brede SPUK van GALA en het Sportakkoord op alle 15 onderdelen daarvan. We hebben uitvoering gegeven aan het preventieakkoord en dit ingevoegd in de uitvoering van GALA.
Het sociale fundament op orde
Wat hebben we gerealiseerd (verantwoording)
De uitgangspunten uit het welzijnskader ‘WELzijn in Almere’ zijn de basis om met de Almeerse welzijnsorganisaties prioriteiten te stellen in hun inzet. Zo is er bijvoorbeeld meer aandacht gekomen voor specifieke groepen vrijwilligers en mantelzorgers. En met tijdelijk geld vanuit het Rijk zijn vrijwilligersprojecten versterkt, zoals het Burennetwerk, die voorheen te weinig capaciteit hadden. Ook zijn ontmoetingsplekken in de stad versterkt. Onder andere door te zorgen voor betere faciliteiten om activiteiten te organiseren.
Als onderdeel van de meerjarige subsidieafspraken met De Schoor en de VMCA zijn in 2024 uitvoeringsplannen gemaakt. Hierin staat een analyse van de huidige situatie in de stad of een specifiek stadsdeel. Dit heeft geholpen om scherper te bepalen welke thema's extra aandacht vragen in welke delen van Almere. De Schoor en de VMCA blijven de plannen per jaar verder aanscherpen. Hierbij trekken ze ook steeds meer op met andere netwerkpartners in de stadsdelen, zoals de wijkteams.
We hebben in 2024 het preventieve aanbod voor jeugdigen uitgebreid in kaart gebracht. Verdere stappen om scherpere afwegingen te maken in het aanbod volgen in 2025. Voor het jongerenwerk hebben we in een nieuwe visie opgesteld. Deze bouwt voort op de uitgangspunten van het welzijnskader en geeft richting aan de uitvoering van het jongerenwerk in de komende jaren. Deze visie is begin 2025 voorgelegd aan de gemeenteraad.
Wat hadden we gepland (begroting)
We blijven het sociale fundament in de stad versterken, met de uitvoering van het welzijnskader ‘WELzijn in Almere’. Daarbij gaat extra aandacht naar versterken van (buurt)ontmoetingen door het ondersteunen van initiatieven uit de stad. Het preventieve aanbod voor o.a. jeugdigen en gezinnen nemen we kritisch onder de loep om te zorgen dat dit beter aansluit bij de behoeftes van deze doelgroepen. Ook gaan we voor het jongerenwerk verkennen hoe we meer aanbieders kunnen betrekken.
Voor het welzijnsaanbod zijn vanaf 2024 meerjarige subsidieafspraken van kracht met De Schoor en de VMCA. Zij maken per stadsdeel een uitvoeringsplan. Niet in elk stadsdeel is namelijk dezelfde inzet nodig. Bijvoorbeeld een stadsdeel met meer ouderen vraagt om andere inzet dan een stadsdeel met meer jongeren.
We bieden passende ondersteuning waar dat kan
Wat hebben we gerealiseerd (verantwoording)
We hebben met partners in een gezamenlijk traject met zorgverzekeraars een domeinoverstijgend transformatieplan met businesscase opgeleverd. De beoordelende zorgverzekeraars hebben de plannen goedgekeurd waardoor er transformatiemiddelen uit het Integraal Zorgakkoord (IZA) beschikbaar komen. Het gaat voor Almere om ongeveer € 20 miljoen aan transformatiemiddelen tot en met 2027.
Als gemeente zijn we integraal onderdeel van het goedgekeurde plan. Daarmee hebben we een koploperspositie. We zijn de tweede regio in het land waar ook de gemeente en het sociaal domein transformatiemiddelen uit IZA ontvangt als onderdeel van een domeinoverstijgende samenwerking.
We zijn in 2024 gestart met de uitvoering van het transformatieplan PGA en zetten dit de komende jaren voort.
Het transformatieplan zet in op:
- Preventie: Het voorkomen van zorgvragen door inwoners te ondersteunen in het nemen van regie over hun eigen gezondheid.
- Samenwerking: Een nauwe samenwerking tussen zorgverleners, sociaal werkers, mantelzorgers en vrijwilligers om beter in te spelen op de behoeften van inwoners.
- Zorg op de juiste plek: Het verlagen van de druk op huisartsen door zorgvragen die elders beter opgelost kunnen worden, op die plek te laten behandelen.
Wat hadden we gepland (begroting)
Zorg moet passend zijn. We bieden ondersteuning waar het nodig is en verminderen ondersteuning waar het niet nodig is. Dit doen we in samenwerking met zorgaanbieders en vrijwilligers-/welzijnsorganisaties. Omdat er veel samenhang is tussen gezondheid en andere onderdelen van het leven, willen we de samenwerking tussen het medische en het sociaal domein versterken. Dit doen we door nieuwe samenwerkingsvormen te ontwikkelen en inwoners alternatieven te bieden voor formele, medische zorg.,
Dit is een koerswijziging in ons gezondheidsbeleid. Deze koerswijziging wordt via de nota gezondheidsbeleid in 2023 aan de raad voorgelegd. Via het programma Positief Gezond Almere (PGA) wordt gewerkt aan zorgtransformaties. Dit doen wij samen met medische, zorg- en welzijnspartners. Door de informele zorg, het sociaal domein en het medisch domein aan elkaar te verbinden streven we verschillende doelen na:
- dat inwoners naar behoefte hun veerkracht, gezondheid en zelfredzaamheid kunnen vergroten;
- dat inwoners integraal en op de juiste plek passend aanbod krijgen voor hun hulpvraag;
- dat de druk op de zorg in Almere (zoals de huisartsen en andere onderdelen van de eerstelijnszorg) wordt verminderd.
Bij de inzet van preventie gaan we ons vooral richten op activiteiten die bijdragen aan het verlichten van de eerstelijn gezondheidszorg. In juli 2023 hebben de gemeente en deze partners door een tekenmoment bekrachtigd dat zij gezamenlijk de bovenstaande doelen nastreven. Binnen het programma PGA maken we voorstellen om de zorg en sociale infrastructuur zo in te richten dat de eerstelijnszorg ontlast wordt van niet-medische vragen van inwoners vanuit het sociaal domein.
In 2024 gaan we wordt er een aanvraag doen voor bovenstaande zorgtransformatie. De implementatie van de plannen starten we in 2024 en zal een aantal jaar kosten.
Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA), een afdeling overstijgende opgave
Wat hebben we gerealiseerd (verantwoording)
In regionale en lokale overleggen is gewerkt aan de uitvoering van de IZA en GALA akkoorden in aanwezigheid van diverse maatschappelijke organisaties, cliëntenorganisaties en de zorgverzekeraar.
Ketens zijn in beeld gebracht, interventies ontwikkeld en er is een structureel overleg gericht op het bespreken van knelpunten.
Wat blijft is dat er geen structureel budget is voor preventie, het lastig is om de middelen van de achterkant (zorg) naar door voorkant (preventie) te verschuiven en er is sprake van complexiteit in de uitvoering mede door ontbreken van landelijke kaders.
In 2024 is er in Almere aandacht geweest voor het vergroenen van de leefomgeving en hittebesteding maken van enkele schoolpleinen. Interventies vanuit Kansrijke Start zoals het project Nu Niet Zwanger en oudercursussen focussen zich op een goede start gericht op de eerste 1000 dagen van een kind. Ingezet is op het bevorderen van de mentale gezondheid van jongeren onder andere door gastlessen hierover op scholen. Een onderzoek is uitgevoerd onder Mantelzorgers waarmee de gemeente beter weet hoe zij kan voorzien in de behoefte van mantelzorgers aan ondersteuning.
Met Welzijn op Recept worden mensen die met psychosociale klachten komen bij de huisarts doorverwezen naar welzijnscoaches. In Almere is er 72 uur welzijnscoaching per week beschikbaar.
Vanuit de regionale samenwerking is er een Inspiratiedocument Valpreventie opgeleverd. In Almere is er gestart met een pilot valpreventie bij 3 fysiotherapiepraktijken.
Wat hadden we gepland (begroting)
We werken samen met regionale en lokale partners aan de uitwerking van het Integrale Zorgakkoord (IZA) en het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) voor de jaren 2023-2026. Met deze akkoorden verschuift de focus van ziekte en zorg naar gezondheid en preventie.
In 2023 hebben we gewerkt aan het integrale plan dat hoort bij het GALA en de bijbehorende brede specifieke uitkering (SPUK) waar ook het Hoofdlijnen Sportakkoord en de Brede Regeling Combinatiefuncties een plek hebben. Hierbij proberen we versnippering te voorkomen, door inzet te concentreren en gebundeld te richten op een aantal resultaten en daar op te sturen. Een deel van de onderwerpen van GALA is direct gerelateerd aan de zorgtransformaties die binnen Positief Gezond Almere (PGA) worden aangejaagd.
In 2024 worden de ketenaanpakken voor Welzijn op Recept, Valpreventie en de Gecombineerde Leefstijlinterventies uitgewerkt en wordt er gestart met de implementatie.
Van vervoer naar inclusieve mobiliteit
Wat hebben we gerealiseerd (verantwoording)
In 2024 hebben we gewerkt aan een toekomstbestendige, inclusieve mobiliteit voor onze inwoners. Hiervoor hebben we een mobiliteitsregisseur aangesteld. In 2024 hebben we de uitvoering van het Wmo collectief vervoer twee vervoerders kunnen contracteren. De overgang per 1 oktober 2024 kende een aantal aanloopproblemen die grotendeels normaal zijn bij nieuwe vormen van mobiliteit. Per begin 2025 is er een stabiele situatie gecreëerd in de uitvoering van het vervoer. Dit is gelukt door: korte lijnen tussen partijen; het uitvoeren van aanpassingen; én transparantie communicatie richting inwoners.
We hebben de Buurtmobiel Almere uitgebreid op de locaties van wooncomplexen de Rotonde en de Nieuwstraat. We hebben ook gekeken naar verdere uitbreiding op andere locaties. Via de Buurthopper hebben we een, voor de deelnemer, gratis haal- en brengservice opgezet naar deze uitleenlocaties. Dit leek aanvankelijk succesvol maar de groei daalde later. In mei 2024 hebben ongeveer 30 deelnemers iets minder dan 50 keer een scootmobiel geleend. Daarom stopt de haal- en brengservice per 1 januari 2025.
We hadden de ambitie om gefaseerd andere vormen van vervoer, zoals vervoer naar dagbesteding en vrijwilligersvervoer, gefaseerd toe te voegen aan het collectief vervoer. Nu deze is aanbesteed kunnen we hier vanaf 2025 mee van start.
Wat hadden we gepland (begroting)
Maatschappelijke, economische en technologische ontwikkelingen veranderen de vorm van mobiliteit. Dat zien we om ons heen gebeuren en daarmee ontstaat ook de noodzaak om anders tegen vervoer aan te kijken. We werken toe naar toekomstbestendige inclusieve mobiliteit voor onze inwoners.
Inwoners vragen steeds vaker om flexibel te kunnen zijn welk vervoermiddel zij gebruiken, in plaats van alleen een scootmobiel of een taxipas. De ontwikkeling van de Buurthopper en Buurtmobiel Almere zijn hier voorbeelden van, die we uit gaan breiden. Deze en andere vormen van vervoer en ondersteuning brengen we in 2025-2026 gefaseerd samen in het opnieuw gecontracteerde Wmo collectief vervoer via een aanbesteding. De nieuwe contractperiode collectief vervoer Wmo start op 1 oktober 2024. Daarnaast stellen we een gecontracteerde mobiliteitsregisseur aan.
Doelstellingen bij dit programma
Wat hadden we gepland (begroting) | Wat hebben we gerealiseerd (verantwoording) |
---|---|
|
|
|
|
|
|
|
|